Copyright : Αρχιμ. Θωμάς Ανδρέου 29-12-2013. Από το Blogger.
RSS

Ιεροί Ναοί, Αγίου Γεωργίου και Αποστόλου Θωμά- Παλαιοχωρίου.

Ο Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου ιδρύθηκε  αμέσως μετά την μετεγκατάσταση του χωριού από την τοποθεσία που και στην εποχή μας φέρει την ονομασία «Παλαιόχωρα» ή «Παλιόχωρα», στην σημερινή του θέση.  Η ακριβής χρονολογία της ιδρύσεώς του είναι το έτος 1835 σύμφωνα με την εντοιχισμένη πλάκα που βρίσκεται στον νάρθηκα του Ναού και που αναφέρει,
« 1835. ΤΟΥΤΟΥ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΟΥ ΝΑΟΥ ΚΑΙ ΤΡΙΣΑΓΙΟΥ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΚΤΙΣΘΗ ΔΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΟΜΟΥ ΤΕ ΚΑΙ ΕΞΟΔΩΝ ΤΩΝ ΕΥΣΕΒΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ, ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΕΓΧΩΡΙΩΝ, ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ κ. ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ, ΥΠΑΡΞΑΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΛΟΓΗΝ ΟΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΑΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΟΥ ΓΑΠΙΟΥ ».  
Στα τέλη του 18ου αι. οι κάτοικοι της Παλιόχωρας μεταφέρουν σιγά-σιγά το χωριό τους πιο ορεινά, στην περιοχή που βρίσκονταν την εποχή εκείνη μέσα στο δάσος, το Εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία, στο οποίο τελούσαν τις λατρευτικές συνάξεις τους, μνημονεύοντας ταυτόχρονα και ζητώντας την ευλογία του Αγίου Γεωργίου για την ζωή και δράση τους στην νέα τοποθεσία του χωριού τους.
Τα χρόνια όμως περνούσαν, οι κάτοικοι αυξάνονταν, ο χώρος του Ιερού Ναού Προφήτη Ηλία δεν επαρκούσε στις πνευματικές απαιτήσεις των χριστιανών, με αποτέλεσμα να αποφασιστεί η ίδρυση νέου μεγαλόπρεπου Ναού, αφιερωμένου μάλιστα στον Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο, σε ανάμνηση του ομώνυμου παλαίφατου μοναστηριού, στην θέση Παλιόχωρα, αλλά και για να εξαρθεί το γεγονός της επί αιώνων τιμής και ευλαβείας των κατοίκων προς τον θαυματουργό Μεγαλομάρτυρα Άγιο όπως αυτό συμπεραίνετε ιστορικά από την ύπαρξη της Μονυδρίου του Αγίου Γεωργίου στην προαναφερθείσα περιοχή από τον 10ον αι.
Ενώ δε αποφασίστηκε η ανέγερση του Ιερού Ναού, άρχισαν ακολούθως οι προσπάθειες ευρέσεως της κατάλληλης τοποθεσίας. Στην αναζήτησή της, λοιπόν, και ως αποτέλεσμα του ανάλογου αιτήματος των θερμών προσευχών των πιστών, ήλθε η Θεία επέμβαση. Η Εφέστια Εικόνα του Αγίου Γεωργίου «του Διασωρίτου» της Ιεράς Μονής της Παλιόχωρας εξαφανίστηκε απʼ αυτήν, ενώ ο Ναός της ήταν ασφαλισμένος. Οι χριστιανοί της περιοχής θεώρησαν ότι κάποιος ιερόσυλος την έκλεψε. Και ενώ διαλογίζονταν την απώλειά της, ξαφνικά διαδόθηκε ότι η Αγία Εικόνα βρέθηκε πάνω στα κλαδιά ενός κυπαρισσιού, στον τόπο όπου υφίσταται σήμερα το Ιερό Βήμα του Ενοριακού Ιερού Ναού. Αμέσως, οι Παλαιοχωρινοί την παρέλαβαν και την επανατοποθέτησαν στην αρχική θέση της. Παρʼ όλα αυτά και πάλι η Ιερή Εικόνα αναχώρησε κατά παράδοξο τρόπο από το μοναστήρι στην προαναφερθείσα συγκεκριμένη τοποθεσία.
Αποτέλεσμα αυτού του θαύματος ήταν να δοθεί η πολυπόθητη άδεια ανεγέρσεως από τον Τούρκο Διοικητή της περιοχής και να ξεκινήσουν οι εργασίες του «Σταυροπηγιακού Ναού» με την συνδρομή, σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή, των κατοίκων της περιοχής και υπό την επίβλεψη του τότε Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Εικοσιφοινίσσης Πολυκάρπου, και του τότε επιστάτη του χωριού «Γεωργίου του Γαπίου», οι οποίοι καθιέρωσαν την πανήγυρη του στην μνήμη του Αγίου Γεωργίου, ενώ έρευνες που έγιναν την Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2003 αποκάλυψαν ότι ο Ναός ήταν από την ίδρυσή του Τρισυπόστατος, τιμούσε δηλαδή ταυτόχρονα, τον Άγιο Δημήτριο τον Μυροβλύτη και τον Άγιο Διονύσιο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, δεύτερο κτήτορα της Ιεράς Μονής Εικοσιφοινίσσης.
Μʼ αυτόν τον Θεάρεστο τρόπο ξεκίνησαν οι εργασίες του, ενώ αξιοσημείωτο, είναι το γεγονός ότι στο χώρο του Ιερού Ναού, από της ιδρύσεως του κατά τα χρόνια της μαύρης Τούρκικης σκλαβιάς και μέχρι ακόμη το έτος 1935 λειτουργούσε η «Σχολή της Εκκλησίας», δηλαδή το λεγόμενο «Κρυφό Σχολειό», όπου οι Παλαιοχωρινοί διδάσκονταν με την φροντίδα του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και του διορισμένου υπʼ αυτού διδακτικού προσωπικού, τα Ελληνικά Γράμματα, την Ορθόδοξη ζωή και παράδοση, τα ήθη κα τα έθιμα.
Στην εποχή μας και κατά το χρονικό διάστημα των ετών 2002-2007, πραγματοποιήθηκαν οι εργασίες εξωτερικής αναπαλαιώσεώς του και της διαμορφώσεως του προαυλίου χώρου του με την οικονομική βοήθεια του Ελληνικού Κράτους και των ευλαβών Χριστιανών.
Στον Ιερό Ναό, επίσης, συνυπάρχουν τέσσερα Παρεκκλήσια αφιερωμένα στους Αγίους, Δημήτριο τον Μυροβλήτη, Διονύσιο Κωνσταντινουπόλεως,   Γρηγόριο τον Θεολόγο και Φανούριο, ενώ φυλάσσονται τεμάχια ιερών λειψάνων του Αγίων, Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, Δημητρίου του Μυροβλήτου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Διονυσίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.
Τέλος, στον προαύλιο χώρο του υφίσταται, το  Ενοριακό Πνευματικό Κέντρο και το Πρεσβυτέριο της Ενορίας.
                                                              Πρωτοπρεσβύτερος π. Θεοχάρης Καλπάκογλου
                       
                               ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΘΩΜΑ
ΠΑΛΑΟΧΩΡΙΟΥ ΚΑΒΑΛΑΣ *

Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και τον ερχομό των προσφύγων στο Παλαιοχώρι Παγγαίου, το έτος 1924, το παλιό Τζαμί που βρισκόταν στην τοποθεσία του σημερινού Ιερού Ναού, μετατράπηκε σε Ναό από τον Πρεσβύτερο π. Γεώργιο Βαλσαμάκη.
Ο σημερινός μεγαλόπρεπος Ναός θεμελιώθηκε το 1969, εγκαινιάσθηκε το 1985 και αποτελεί τον Καθεδρικό Ναό της Τοπικής Εκκλησίας Παλαιοχωρίου.
Διαθέτει πανέμορφο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Στο ναό φυλάσσονται θαυμάσιες αγιογραφημένες εικόνες, ιερά σκεύη και άμφια, πολλά από τα οποία μετέφεραν οι πρόσφυγες από τις αλησμόνητες πατρίδες τους. Επίσης φυλάσσεται λειψανοθήκη που περιέχει τεμάχια λειψάνων του Αποστόλου Θωμά, του Αγίου Παντελεήμονος, του Αγίου Μοδέστου Ιεροσολύμων, του Αγίου Μάμαντος και του Αγίου Εφραίμ του Νέου.
Στον δε προαύλιο χώρο του βρίσκεται το Παρεκκλήσι του Αγίου Εφραίμ Νέας Μάκρης και το μνημείο πεσόντων Παλαιοχωρινών.

*Πρωτ. Θεοχάρη Καλπάκογλου, «ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΝΩΡΙΜΙΑΣ ΜΕ ΤΟ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΙΕΡΟΥΣ ΝΑΟΥ ΤΟΥ», εκδ. Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καβάλας, σ. 6.               

Το εσωτερικό του Ναού Αγίου Γεωργίου -Παλαιοχωρίου

Ο μεγαλοπρεπής Ναός του Αποστόλου Θωμά- Παλαιοχωρίου.

Το εσωτερικό του Ναού του Αποστόλου Θωμά. 
Ιερός Ναός Προφήτου Ηλιού Παλαιοχωρίου*

  1. Ιστορικό του Ναού.
Η ιστορία ανεγέρσεως του Ιερού Ναού Προφήτη Ηλία Παλαιοχωρίου, του Δήμου Παγγαίου, ανάγεται περίπου στις αρχές του 1700 μ. Χ., στην  ίδια τοποθεσία όπου προϋπήρχε μικρός απέριττος ομώνυμος ναΐσκος, 3 Χ 3 μέτρων, του οποίου η χρονολογική ανοικοδόμηση χάνεται μέσα στους αιώνες.
Ο ναός βρίσκεται σχεδόν στο κέντρο του Παλαιοχωρίου. Αυτό μάλιστα προξενεί απορία, γιατί ως γνωστόν ο Προφήτης Ηλίας είναι ο κατ’ εξοχήν άγιος του βουνού και σύμφωνα με την παράδοση οι χριστιανοί οικοδομούν ναούς προς τιμή του πάνω στα βουνά, σε αρκετή απόσταση από τους οικισμούς τους.
Όντως, λοιπόν, την εποχή εκείνη της πρώτο ανεγέρσεώς του, ο ναός βρίσκονταν ψηλά, μέσα στο καστανόδασος, ενώ ο τότε οικισμός, στην πεδιάδα του όρους Παγγαίου, εκεί όπου σήμερα διαπερνά η Εθνική οδός Ελευθερουπόλεως -  Σερρών, στην συγκεκριμένη τοποθεσία, όπου και το τοπωνύμιο «Παλιόχωρα» υπενθυμίζει μέχρι και στις ημέρες μας την ύπαρξη του παλαιού χωριού.
 Ο ναΐσκος, αρχικά λειτουργούσε υπό την μορφή Εξωκλησιού, ενώ αργότερα, όταν οι κάτοικοι της «Παλιόχωρας» μετεγκαταστάθηκαν  - αρχικά μόνο εννέα οικογένειες – στην σημερινή τοποθεσία του Παλαιοχωρίου, ο ναός ολίγον ανακαινίζεται και αποτελεί τον Ενοριακό τόπο προσευχής. Με την πάροδο του χρόνου, ακόμη περισσότεροι χριστιανοί συγκεντρώθηκαν στην περιοχή με αποτέλεσμα ο λατρευτικός χώρος του να μην επαρκεί. Αποτέλεσμα ήταν να ληφθεί, το έτος 1831, η απόφαση ανεγέρσεως νέου Ενοριακού ναού που αποπερατώθηκε το 1835 προς τιμή του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, οπότε ο Προφήτης Ηλίας μετατράπηκε σε Κοιμητηριακός ναός, ανακαινιζόμενος και πάλι, αφού οι χριστιανοί προέκτειναν δυτικώς τον ναό, ιδρύοντας το Οστεοφυλάκιο.  Και αυτό μέχρι το έτος 1945, όπου το κοιμητήριο, ως τόπος ταφής των χριστιανών μεταφέρεται σε άλλη τοποθεσία του οικισμού, με αποτέλεσμα ο ναός να συνεχίζει την χριστιανική διακονία του ως Παρεκκλήσιο της Ενορίας.
Σταθμός στην ιστορία του, αποτελεί η απόφαση του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου Παλαιοχωρίου, να προβεί το έτος 2006, με τις ευλογίες του Σεβ. Μητροπολίτου Ελευθερουπόλεως κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ και την 15/13-12-2006 άδεια του Μητροπολιτικού Συμβουλίου, στην εκ βάθρων αναπαλαίωσή του, καθώς επίσης στην αναμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του, δίνοντάς τους μια ξεχωριστή παραδοσιακή ομορφιά και λαμπρότητα.

  1. Αρχιτεκτονική.
Ο ναός είναι οικοδομημένος, με εμφανή την πέτρα του εσωτερικά και εξωτερικά, ρυθμού Βασιλικής, με σύγχρονο σκαλιστό ξυλόγλυπτο τέμπλο, έργο 2008, που φέρει όμως τις παλαιές εικόνες. Το τέμπλο χωρίζει το Ιερό Βήμα από τον Κυρίως, μονόχωρο και ευρύχωρο, ναό. Το μήκος του ναού είναι 16 μ. και το πλάτος του 5 μ.  Η στέγη του είναι με σχιστόλιθο, έχοντας δύο κλίσεις από το κέντρο της προς τις δύο πλευρές. Έχει δύο εισόδους, την κύρια και μία δεύτερη, στην βόρεια πλευρά.

  1. Προαύλιο.
Στον προαύλιο χώρο του υφίσταται το πέτρινο καμπαναριό (έργο 2012), το Παρεκκλήσιο της Αγίας Καλλιόπης (έργο 2008), οι τάφοι των μακαριστών ιερέων: π. Αποστόλου Γ. Κόμνιου (1850-1930), π. Γεωργίου Ι. Βαλσαμάκη (1882-1947), π. Παράσχου Τασιούδη (1890-1965), π. Βασιλείου Χατζηγεωργίου (1923-2001) καθώς και το Πνευματικό Κέντρο (έργο 1996-1999), στο οποίο λαμβάνουν χώρα διάφορες εκκλησιαστικές ή άλλες εκδηλώσεις, καθώς και τα μαθήματα του Ενοριακού Κατηχητικού Σχολείου, της Συνάξεως Νεολαίας και της Συνάξεως Ανδρών «Φίλοι του Αγίου Όρους» Παλαιοχωρίου. Επίσης, υπάρχει ένας ακόμη βοηθητικός χώρος (έργο 1986), ο οποίος συμβάλλει άμεσα στην επιτυχέστερη ετοιμασία του κουρμπανιού, αλλά και στην γενικότερη, καλή οργάνωση του λαϊκού πανηγυριού, με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, που διοργανώνονται κάθε χρόνο στην πανήγυρη του ναού, στις 19 και 20 Ιουλίου. Στον προαύλιο χώρο, επίσης, κορυφώνεται και το μοναδικό Πανελλαδικός νεανικό τοπικό έθιμο «τα τσάνια», που πραγματοποιείται την Κυριακή πριν από την ημέρα της εορτής του Προφήτη Ηλία.

  1. Ευλάβεια λαού.
Τέλος, άξιο επισημάνσεως είναι το γεγονός της μεγάλης ευλάβειας των Παλαιοχωρινών προς τον Προφήτη Ηλία και της ιστορικής-ιερής εικόνας του, που έχει για όλους τους προσκυνητές του ναού του, μεγάλη σωτηριολογική και παιδαγωγική σημασία. Πραγματικά, είναι ελκυστική και καθηλώνει τον προσκυνητή, που πιστεύει στην δύναμή της. Συχνά, και με τη Χάρη του Θεού και του Προφήτη Ηλία θαυματουργεί, άλλοτε με ιάσεις αρρώστων και δαιμονισμένων, άλλοτε με γενικότερες ενέργειες στους παλαιότερους καιρούς της Τουρκοκρατίας, των πολέμων, επιδημιών, Θεομηνιών κ.λπ.
 Πολλοί χριστιανοί διηγούνται, μέσα στις αναρίθμητες εμπειρίες τους, ότι μια χρονιά παλαιότερα που τελούνταν Αγρυπνία, άκουσαν ή είδαν τα μεσάνυκτα τον ήχο ή το κάρο του αγίου να τρίζει στο λιθόστρωτο και στα νεότερα χρόνια, κάποιος νέος ανέφερε ότι βράδυ είδε ουράνιο φως να πλημυρίζει το εσωτερικό του ναού, ευσεβής κυρία είδε τον σταυρό της σκεπής να λάμπει από Θείο φως, και άλλοι πιστοί, να βλέπουν ιερέα να θυμιάζει γύρω από τον ναό, να αισθάνονται εντός του ναού να φυσά αέρας, να ακούνε κατά την ώρα της ακολουθίας των Χαιρετισμών του Προφήτη Ηλία να βρέχει και να βροντά, ενώ ο καιρός να ’ναι καθαρός, να ασπάζονται την εικόνα του και να την νιώθουν να καίει  κ. α.   
Τέλος, πολλοί είναι εκείνοι που αναφερόμενοι στον Προφήτη Ηλία, λένε ότι «είναι ζωντανός άγιος», διότι βλέπουν την συνεχή ευλογία του στην ζωή και τα έργα τους, και γίνονται προσκυνητές του ναού του, παρακαλώντας ταπεινώς να γίνει μεσίτης τους, να τους πλαισιώνει στην συνομιλία τους διά της προσευχή τους με το Θεό ή να μεταφέρει με την καταξιωμένη παρρησία του στον Κύριο τα αιτήματα-προβλήματά τους, πνευματικά και υλικά, για ίαση ψυχών και σωμάτων, για κάθε θλίψη και ανάγκη, για φωτισμό, μετάνοια και ενίσχυση, για την προκοπή του βίου και της Πίστεως, για τους ξενιτεμένους, στρατεύσιμους και την νεότητα.             
 


*Πρωτ. Θεοχάρη Καλπάκογλου, «ΑΜΒΩΝ ΠΑΓΓΑΙΟΥ» Περιοδικό Ι. Μ. Ελευθερουπόλεως , Έτος 4, τ. 22, ΙΟΥΛΙΟΥ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ, σ. 10-11.                
                                                                                  

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου